सोमोन्दो गोनां बाथ्रा

गाहाय मन्त्रिनि बिबुंथि
हादरारि राव सोलायथाय मिसन (NTM) नि गुदि सानस्रिया गुबैयै भारतनि गाहाय मन्त्रिनिफ्राय फैदों। गोबां जेंना आयदा एबा ओनसोलाव राव सोलायनाया माबोरै गियानखौ बांहोनायाव गोनांथार बिफाव लायो , बेनि सोमोन्दै गाहाय मन्त्रिया हादरारि गियान आयोग (NKC) नि गिबि जथुमायाव बुंदोंमोन। सोलोंथायाव सुबुंफोरनि बाहागो लानायखौ फेहेरनाय आरो गोख्रों खालामनाया सावरायनायनि सोमोन्दो गोनां आयदामोन। आयोगनि मासिगिरि मुस्रि साम पित्रदाया भारतनि सोलोंथायाव राव सोलायनायखौ जौगाहोनो आरो मोगथां महर होनो थाबैनो आलादा मोनसे फसंथान एबा मिसननि गोनांथिखौ मोनदाङो।

सोमोन्दो गोनां बाथ्रा
बे बाथ्राया सैथोदि रावसोलायनाया सोलिफु हाबाफारि। सुबुंफोरनिफ्राय फैनो गोनां सोरजिलु नोजोर बिथिङा गुबैयै समानथाय नङै एबा रोखोमसे नङै हादरनां रावसोलायनाय हाबाफारि , आयदा आरो रावनि फारसेनिफ्राय रोखोमसे नङै थाखो मान, राननाय आरो मोनहोनायनि बेलायाव रोखोमसे नङै। राव सोलायनायनि थाखाय गुबुन थाखानाय आरो जाखांफुनाय आयदा जेरै थुनलाइ , गुबै गोनोखो , बाहाय गोनोखो , सुबुं गोनोखो ,आयेऩ मुलि, मेनेसमेन्ट, बिरोंदामिन आरो गोबांनि फारसेनिफ्राय गनायथि होनाय गोनांथि दं।

आरोबाव राव सोलायनायनि गेजेरजों मोननाय खारिथिया नांगौबादि नङा आरो गोरोबथाय गैया। राव सोलायनायनि हाथाइया माब्लाबासो थि आरो नांगौ जायगायाव मोननायलाय आरो थिखानाय फरायगिरिफोरा गोसारलाना थानाय आरो फोनांजाबनो हायैलाय राव सोलायनायनि फोसावथायाबो गोजोनथाव नङा। जौगा मान गोनां राव सोलायनायनि थि फोसावथायनि गेजेरजोंल मोनसे मासि/ जायगा सोरजिनो हागोन आरो सोलिफु राव सोलायनायखौ थि गावारि लामायाव लांनो हांगोन। बे आयदाजों सोमोन्दो लानानैनो सुबुङारि नोजोर बिथिङा मिसननि थाखाय दं, मोनसे जथाय महराव बे गावारि हाबा मावलांनो लानायाव थुलुंगा होगोन आरो गुबुन गुबुन आयदाफोराव जौगा माननि राव सोलायनायखौ हाथाव आरो नांगौबादि मोननो हाहोगोन। राव सोलायनाय हाबाफारिया थोंजोङै एबा खेंसालियायै हाबा थिसननाय सोरजिनो हायो। बेनिखायनो लेखा गोरों हाबा मोनैफोरनो मोजां मावबान्थानि गावसोर हाबा मावनायजों लोगोसे सुबुं सिबिनो थुलुंगा होनाय।

बे सांग्रांथियानो एन. के. चि. खौ प्रो. जयन्ती घषनि दैदेननायाव मोनसे मावफुं हानजा दाफुंहोदोंमोन। बे मावफुं हानजाया राव सोलायनाय, बेनि फोसावनाय आरो गोसारहोनाय जों लोबबा गोनां गुबुन गुबुन गौथुम आरो सुबुंफोरखौ जखालामनो हागोन। मावफुं हानजायाव थि सोरखारि , खाव सोरखारि गौथुम, सोलोंथायगिरिफोर, रावबिगियानगिरि रावसोलायगिरिफोर, , फोरोंगिरिफोर, फोसावगिरिफोर आरो भारतनि रावसोलायनाय हाबाफारिजों लोबबा गोनां गुबुन गुबुन थान्दैफोर थागोन। 2006 माइथायनि फ्रेब्रुवारि दानाव गोदान दिलीयाव मावफुं हानजानि जथुमया जाजेननायाव मावफुं हानजानि महर आरो आयदानि सोमोन्दै प्र. उदय नारायण सिंहवा महर सावगारि फोरमायना होयो। 2006 माइथायनि 6 मार्च खालाराव प्र. जयन्ती घष एन.टि.एमनि लेंथुमगिरिया ,बिथांखि आयोगनि लेङाइ मासिगिरिनो एन. के. चिनि गनायथिजों लोगोसे गोदान मावबिथांखि आयोगनिसिम दैथाय हरो।बिनि उनाव मावफुं हानजाया गोबां खेब सावरायो आरो थांनाय 2006 इथायनि 12-13 अप्रिल खालाराव गुवारै सावरा.यनो भारतारि राव फसंथान मिरुवाव साननैनि हाबाफारिजों मावफुं सावरायमेल खुंफुङो। 2006 माइथायनि 13 एप्रिल खालाराव बिथांखि आयोगनि लाइजाम फारि न. P. 11060/4/2005 Edn नि गेजेरजों गोदान मावबिथांखिनि सायाव बुंथिना आयोगा मोनबा आयदायाव मोनथिनो हासथायो- जायफोरखौ फिनहरनाय जाबाय। गुबुन फारसे माखासे आबुं बुथिफोरखौ गोबां समाजारि गोनोखोवारि रोंगौसा फोरनिफ्राय मोननाय जायो, जरखायै चि.एस.डि.एस. (centre for the studies of developing socities CSDS) आरो फसंथान जेरै जारिमिनारि बिजिरसंनि थाखाय भारतारि गौथुम (Indian council for Historical Research , ICHR) बेफोर गोबां सावरायनो गोनां आयदा दिनिथिना होयो आरो एन.टि.एमनि खाबु आरो गौथुमनि थाखाय सोरजिलु बोसोन होयो जायफोरनि माखासेखौ मावबिथांखिनि आबुं फोरमायथियाव सोसननाय जादों। 2006 माइथायनि 21 जुन आरो 3 जुलायाव रावसोलायनायजों लोबबा गोनां फोसावगिरिफोरनिफ्रायनबो बोसोन मोनदोंमोन। उनाव 2006 माइथायनि 31 आगष्ट खालाराव सुबुं सम्पद जौगाथाय बिफानारि मावखनि राव आरो बिजाब जौगाखां मावफुं हानजायाबो बे सानस्रिखौ बिथांखियाव सोसननो गनायथि होनो बिथांखि आयोगनो दैथाय हरो। बेनि उनाव 2006 माइथायनि 1 सेप्तेम्बर खालाराव एन .टी एम नि आबुं फोरमायथि होनानै गाहाय मन्त्रिनिसिम लिरहरदोंमोन ।बेनि उनाव मोनसे आबुं हाबानि थांखिखौ सुबुं सम्पद जौगाखां बिफानारि मावखवा जथायना होदोंमोन।