नतीजो/ततु

हिंदुस्तानु हिक मुल्क जे रूप में हिकिड़े बुहरान मां गुज़िरी रहियो आहे जंहिं जो वास्तो लोकशाहीअ जे वाधारे ऐं मज़बूतीअ सां जुड़ियलु आहे। अजु जडहिं मुल्कु पंहिंजे ख़्याल जी आज़ादीअ खे क़ाइमु रखण लाइ, पंहिंजे समाजिक मुशिकलुनि खे दूर करण लाइ, समाजिक सुधार डांहुं वधी रहियो आहे जीअं आम माण्हुनि जो सहजीवन में विशवासु पैदा थिए, जेके माण्हू जुदा जुदा वीचारनि, वंहिवारनि ऐं अक़ीदनि जा आहिनि, उहे महसूस कनि त संदनि आईंदो गडियलु आहे, संदनि मंज़िल हिक आहे। भाषाऊं असांजी जीवन रीति आहिनि। भारती भाषाउनि जे वाधारे खे मुल्क जे द्वारां इएं डिसणु घुरिजे त भाषाई वाधारो इन प्रक्रिया खे घणे में घणो वधाईंदो जंहिं में माण्हुनि जी लोकशाही सिरिश्ते में हिसेदारी वधंदी ऐं उहो असां जे आला मुल्क जे ज़िंदह रहण लाइ मूल मंत्रु आहे या उन जी चाबी आहे। असां जी संस्कृतीअ में भाषा जी अहिमियत खे हमेशा समुझियो वियो आहे, ख़ुदि वेदनि जे ज़माने में बि ज्ञान जी छहनि शाख़ाउनि जी भाषा सां वास्तेदारी आहे जीअं त ‘शिक्षा’ (इन लफ़्ज़ जो मतलबु आहे ’ध्वनी विज्ञानु’ पर अजु कल्ह इहो लफ़्ज़ु एडियूकेशन याने आम तैलीम लाइ कमि अची रहियो आहे।) व्याकरण Grammar. निरुक्त, Etomology. छंद, Prosody. भारत जे व्याकरण आचार्यनि संस्कृत, तमिल वग़ैरह में जेको कार्य कयो आहे उहो आला दर्जे जो आहे ऐं उन जे द्वारां भाषा जे विज्ञानिक अभ्यास जो बुनियादु पियो आहे ऐं मौजूदह ज़माने सां वास्तेदार केतिराई सिधांत असां जे वडनि द्वारां कयल भाषा बाबति कार्य लाइ फ़ाइदेमंद साबित थी रहिया आहिनि। को वक्तु हो जडहिं तर्जुमे द्वारां भारत जो ज्ञान एशिया जे केतिरनि मुल्कनि ताईं पहुतो हो। उहो सागियो ई तर्जुमे जो साधन हो जंहिं जे द्वारां पश्चिम जा वीचार 18 ऐं 19 सदीअ में हिन मुल्क में अची सघिया ऐं गुज़िरियल सदीअ में जणु त ज्ञान जो हिकिड़ो धमाको थियो। कीअं बि जेको थियो उहो जणु ज्ञान जो हिक तरफ़ो वहिकिरो हो जेको पश्चिम मां असां जे मुल्क में आयो। असीं अ´ां बि केतिरियुनि हालतुनि में ज्ञान जे केतिरनि खेत्रनि में अंग्रेज़ीअ ते आधारु रखंदड़ सामग्रीअ जे द्वारां जाण डियूं था। असां हिन वक्ति अहिड़ियुनि हालतुनि में आहियूं जो वडनि शहरनि खां सवाइ मुल्क जे बाकी हिसनि में मकानी बोलियुनि में जाण डियण जी ज़रूरत पवे थी। जेतोणीक इन्हनि मकानी बोलियुनि में ज्ञान जी बुनियादी सामग्री हासुलु करणु तमामु डुख्यो थिए थो। हिन वक्ति अंग्रेज़ीअ में वापारु ऐं संचार (कम्यूनिकेशन) हुअण सबबि उन जो वधीक फहलाउ डिसणु में अचे थो पर मकानी कारोबार जे लाज़मी माध्यम तोरि अंग्रेज़ीअ जो वाहिपो चङो घटियलु आहे। अहिड़ीअ रीति स्कूलनि ऐं कालेजनि में भाषाई तबदील जो सचु पचु वडो मसैलो आहे। जेके भाषाऊं पढ़ंदड़नि जूं आहिनि ऐं जिनि भाषाउनि जे द्वारां पढ़ायो व´े थो उन्हनि जे विच में काफी वडी खाही आहे।

विकास जी सरगर्मियुनि लाइ तकनीकी वाधारे जो खेत्रु अहम थी सघे थो। असां जूं भाषाऊं ऐं उन्हनि जे व्याकरण जो बयानु असां खे सहज कुदरती भाषा जी प्रक्रिया खे ऐं उन जे वहिंवार खे समुझी सामग्री त्यारु करणु में मददगार थी सघनि था। असां इन्फ़रमेशन टेक्नालाजी जे खेत्र में काफी वडियूं बिराघूं भरे आया आहियूं ऐं उन जो फ़ाइदो मिशन द्वारा तर्जुमे जी सामग्रीअ में वठी सघिजे थो। इहा उमेद थी कजे त सभई वास्तेदार एजंसियूं हिन डिस में पंहिंजी पूरी कोशिश कंदियूं त सभिनी भारती भाषाउनि खे तकनीकी साधननि सां जोड़िजे जंहिं जो फ़ाइदो लाज़िमी तोरि वास्तेदार जातियुनि खे मिलंदो ऐं तर्जुमे जी सरगर्मी वधंदी।

भाषाऊं इन्सान ज़ाति खे कुदिरत वटां मिलियल हिक किस्म जी अनमोल सूखिड़ी आहे, जिनि जो मक़्सदु ज़मान time. ऐं मकान space. जे विच में पुलि काइमु करणु आहे। असां खे उन्हनि ताक़तुनि खां सावधान रहणु घुरिजे जेके इन ख़्याल जे उबतड़ि सोचे रहिया आहिनि ऐं भाषा जे आधार ते समाज में वन्जोगु पैदा करे समाज खे विरहाइणु था चाहीनि। असां खे इहो संदेशु बिलकुल चिटीइ तरह सां डियणु घुरिजे त भाषाऊं असां जे लाइ वडो साधनु आहिनि ऐं घण भाषाईपिणो असां जे लाइ वडी पूंजी आहे। असीं इहो विश्वासु था कयूं त असां जी किस्मत या असां जो आईंदो असां जी भाषाउनि सां ऐं उन्हनि जे द्वारां या उन्हनि मां हासुलु ज्ञान सां जुड़ियलु आहे। असां खे अहिड़ी संस्कृतीअ लाइ त्यारु थियणु घुरिजे जंहिं में हिक भाषा जो ज्ञानु बीअ भाषा में मुयसर करणु मुम्किनि हुजे। कौमी तर्जुमे मिशन ज्ञान जी योजना ऐं तैलीमी डे वठि लाइ, ख़्वाह भाषाउनि जे समूरे वाधरे लाइ हिकिड़े वडे साधन जे रूप में कमु करे सघे थी।